به نوشته پایگاه اطلاع رسانی شورای اسلامی شهر سماله :
سال هاست که با شنیده هایی سر و کار داریم که چرا هیچ گونه پیشرفتی در امورات عمرانی و خدماتی شهرمان مشاهده نمی کنیم و تمام پاسخ های ان را با متهم کردن دیگران به اتمام می رسانیم . اما آیا به راستی پاسخ همان است که در بالا شرح داده شد؟ آیا رسیدن به ...
پیشرفت های شهری با متهم کردن دیگران امکان پذیر است؟ آیا برای شهری که قدمت آن به چندین سال هم نمی رسد و بافت روستایی آن غالب است می توان بدون فداکاری و همکاری پیشرفتی ملموس را تصور کرد؟
تمام سوالات فوق و دیگر سوالاتی که همیشه ذهن ما را درگیر خود می کند می تواند زمینه ساز ایده های جدید و پیشرفت را داشته باشد و نمی توان تصور کرد که
بدون پرسش و سوال روند رو به جلو را ایجاد کرد .پاسخ ها را می توان بدون زحمت جور کرد و با متهم کردن دیگران تقصیر را به گردن دیگران انداخت اما اندر خم کوچه ها باقی خواهیم ماند اگر این افکار را داشته باشیم.
شهر نمونه در گرو داشتن شهروندان نمونه ای است که فرایندهای اجتماعی و فرهنگی خود را در مسیر پیشرفت شهر قرار دهند.شهروندان با نگرش های اجتماعی و فرهنگی پیشرفت زندگی خود را در شهر بوجود اورده واین تغییر نگرش ها مسئله ای است که در کشورهای پیشرفته جهان چندین سال است که اتفاق افتاده است.
انسان‌ها در زمان‌های نسبتا دور که هنوز شهر‌ها به صورت امروزی شکل نگرفته بودند بسیار آزادانه‌تر زندگی می‌کردند و هیچ حد و حصری را برای خود قائل نبودند. شاید ضرب‌المثلی مانند <چهاردیواری، اختیاری> از همان زمان‌ها شکل گرفته باشد.
ولی امروزه زندگی از نوع شهری نیاز به قوانین، ارتباطات و تعاملا‌ت خاص خود دارد و هرگونه وقفه، کوتاهی و نادیده گرفتن قوانین و آداب شهرنشینی و رعایت نکردن حقوق دیگران، تنش‌ها، خشونت‌ها و ناملا‌یمات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بسیاری را دامن می‌زند. افراد حتی در درون خانه خود هم باید با نوع رفتار خود مراعات همسایه‌ها را داشته و به حقوق آنها احترام بگذارند.
این احترام به حقوق متقابل از زمانی شکل گرفت که جمعیت شهرنشین افزایش یافت و هر روز که می‌گذشت شهر‌ها نیز گسترش پیدا می‌کرد. به طبع آن مناسبات اجتماعی میان مردم نیز پیچیده‌تر از قبل می‌شد؛ پس زندگی اجتماعی نیازمند قوانین و ساختار‌هایی بود که با این رفتار‌های شهر‌نشینان هماهنگ باشد. گی‌ارمه، در کتاب <فرهنگ و دموکراسی> می‌نویسد: شهروندی فقط از لحظه‌ای آغاز می‌شود که انسان‌در‌ها را به روی کسانی که با او فرق دارند، بگشاید. شهروند کسی است که قواعد سلوک دموکراتیک را می‌داند و ارزش‌های اخلا‌قی آن را می‌شناسد.
قوانین مربوط به شهرنشینی امروزه در قالب شهروند تداعی می‌شود، شاید واژه شهروند در میان کتاب‌ها و روزنامه‌ها غریبی نکند اما در متن جامعه هنوز میهمانی ناخوانده محسوب می‌شود و هنوز هم در تعریف آن ابهامات زیادی دیده می‌شود. جامعه‌شناسان شهری و متخصصان فنی شهر‌سازی و معماری بر این باورند که میان شهرنشینی و شهرنشین تفاوت زیادی وجود دارد، شهرنشین کسی است که به لحاظ جغرافیایی در یک قلمرو به نام شهر ساکن است و شهرنشینی یعنی اینکه شهروند دارای فرهنگ شهرنشینی شده باشد.
در این میان شهروندی یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین تئوری‌های این دوره شده است که در ایده شهروندی حق همه افراد برای برخورداری از حقوق قانونی به رسمیت شناخته شده و مسوولیت‌هایی که آنها باید آن را به جهت برخورداری از یک زندگی مناسب‌تر برعهده گیرند مشخص می‌شود. باید دانست که تنها استقرار فیزیکی در شهر، معادل واژه شهروند نیست، شهروند باید در نقش‌های مشارکتی مدیریت بهینه شهر ایفاگر نقش و مسوولیت باشد، چرا که شهروندی، بستر اجتماعی مناسبی را برای فعالیت‌های فرد مهیا می‌کند تا او بتواند همه چیز را در خدمت پیشرفت خود به سوی تعالی به دست گیرد. در حیطه شهروندی، حق همه افراد برای برخورداری از حقوق قانونی به رسمیت شناخته شده و همچنین مسوولیت‌هایی که آنها باید آن را به جهت برخورداری از یک زندگی مناسب‌تر برعهده گیرند مشخص می‌شود. اساسی‌ترین و آشکار‌ترین قوانین شهروندی در جامعه‌ای چون ایران، احترام به حقوق دیگران، وقت‌شناسی، عدم ایجاد مزاحمت در انواع مختلف آن، حفظ میراث زیست، ایجاد فضا و محله سالم، پیشگیری از هرگونه آلودگی از نوع محیطی و صوتی، مشارکت در اداره شهر و جلوگیری از تخریب اموال عمومی است.
عبور از چراغ قرمز، انداختن زباله به خیابان‌ها و بوق‌های بی‌مورد فقط بخش کوچکی از رفتار‌های ناهنجار و غیراجتماعی است که هر روز ما در زندگی خود با‌آنها مواجه هستیم، حتی ممکن است چنین رفتارهایی بر شهرو‌ندانی که درصدد رعایت قوانین و هنجار‌های شهروندی هستند اثر گذاشته و رفتار آنها را نیز تحت تاثیر قرار دهد، لذا باید با ایجاد زمینه‌های فرهنگی جدید و دقت لا‌زم در اجرای قوانین، بنیاد قوانین شهروندی را هرچه بیشتر تقویت و آن را برای دهه‌های آینده نهادینه کنیم، چرا که وقتی شهروندان احساس کنند در صورت انجام رفتارهایی از قبیل انداختن ته سیگار در پیاده‌رو مورد سرزنش اطرافیان قرار می‌گیرند، از انجام چنین رفتار‌ی پرهیز کرده و به سمت انضباط اجتماعی حرکت می‌کنند. همان‌طور که اکنون سیگار نکشیدن در مکان‌های عمومی مانند اتوبوس‌های درون‌شهری به یک فرهنگ عمومی تبدیل شده است و دیگر کسی به خود اجازه نمی‌دهد که در چنین مکان‌هایی سیگار بکشد. البته این موضوع غالبا در نهادینه کردن فرهنگ شهرنشینی خلاصه نمی‌شود و ریشه آن در مهاجرت‌های بی‌رویه‌‌ای است که در شهر‌ها مشاهده می‌شود، توسعه گسترش شهرنشینی با سرعتی بی‌سابقه و حتی سریع‌تر از کشورهای صنعتی باعث شده که بسیاری از شهروندان آمادگی لا‌زم برای ورود به این زندگی را پیدا نکنند.
با توجه به اینکه شورای اسلامی برآمده از رای مردم واختیاری است که شهروندان به آنها داده اند و از وظایف اصلی شورا فراهم نمودن امکانات شهری مناسب می باشد لذا رعایت مسائل شهروندی و تمکین از قوانین آن امری است که زندگی مناسب شهروندی را فراهم می سازد.
طور کلی وظایف شهروندان را میتوان در چند مورد زیر خلاصه نمود :
1- آشنائی با حق و حقوق خویش در جامعه شهری .
2- آشنائی باوظایف و تکالیف مدیریت شهری و توانائیها و محدودیتهای مدیریت شهری درادار? شهر و هماهنگ ساختن سطح توقعات خویش با این وظایف و امکانات .
3- پس از آشنائی با دو مقوله فوق هر شهروند باید برای احقاق حق خویش و بالطبع بهبود وضعیت جامعه شهری خود اقدام نموده و مدیریت شهری را وادار به انجام وظیفه و اعاده حق شهروندی خویش نماید .
4- سعی وتلاش برای مشارکت در اداره شهر .
5- افزایش حس تعلق خاطر خود به محله و شهر محل سکونت خویش .
6- تشویق و ترغیب همشهریان خود به مشارکت در امور شهر .
با لحاظ وظایف کلی فوق الذکر ، وظایف شهروندان در قبال محله و شهر محل سکونت خویش را میتوان بصورت جزئی تر بیان نمود. عمده این وظایف که بشرح ذیل بدانها اشاره گردیده است ، وظایفی هستند که از مواد مصرح در قانون شهرداریها (فصل مربوط به وظایف شهرداری) مستفاد گردیده است :
تلاش در حفظ نظافت و سلامت معابر و مجاری آبهای سطح شهر .
پرهیز از اشغال پیاده روها و معابر و ایجاد سد معبر .
خودداری از تخلیه نخاله ساختمانی و زباله ها در اماکن غیر مجاز .
تشریک مساعی با مدیریت شهری در حفظ و ارتقاء سطح بهداشت عمومی جامعه .
مشارکت در جلوگیری از رواج پدیده مذموم تکدی گری در سطح شهر .
مشارکت و همکاری با مدیریت شهری در ایجاد و گسترش مراکز فرهنگی و ارتقاء سطح فرهنگ عمومی جامعه .
تلاش برای رفع خطر از بناها و دیوارهای خصوصی شکسته و خطرناک واقع در معابر و اماکن عمومی .
پرهیز از گذاشتن هر نوع اشیاء در بالکن و ایئانهای مشرف و مجاور به معابر عمومی .
خودداری از نصب دودکشهای ساختمانها که به نوعی باعث زحمت و خسارت ساکنین شهر می گردد .
پرهیز ازایجاد و تأسیس کلیه اماکنی که به نحوی ازانحاء موجب بروز مزاحمت برای ساکنین و یا مخالف اصول بهداشت عمومی شهر می باشد .
همکاری با مدیریت شهری درنگهداری و مراقبت و یاری رسانی به اطفال بی بضاعت و سر راهی .
خودداری از نصب تابلوهای آگهیها در محلهای غیرمجاز و بطور کلی پرهیز از هر گونه اقدامی که باعث کاهش نظافت و زیبائی شهر و نیز آسیب رسانی به منظر شهری میگردد .
عدم توقع از مدیریت شهری برای خدمات رسانی دراماکن خارج از محدوده مصوب و قانونی شهر و جلوگیری از ایجاد چنین توقعی بین ساکنین این گونه محلات و سایر همشهریان .
کوشش در عمل و رعایت مقررات مصوبی که به منظور انتظام بخشی به زندگی شهری وضع شده است و جلوگیری از قانون شکنی همشهریان و آگاهی بخشی به آنان برای رعایت مقررات شهری
