بابونه Matricaria chamomilla گیاهی است دائمی و کوچک به ارتفاع تقریبا 30 سانتیمتر دارای بویی معطر که در چمنزارها و اراضی شنی می‌روید. ساقه آن به رنگ سبز مایل به سفید ، برگهای آن کوچک متناوب و دارای بریدگیهای باریک و نامنظم و پوشیده از کرک است . گلهای آن مجتمع در یک طبق که بطور منفرد در انتهای ساقه گلدهنده در بهار ظاهر می‌شود. در هر طبق گلهای سفید در اطراف و گلهای زرد در قسمت وسط قرار دارند.
این گل زیاد در بخش عقیلی و شهر سماله به چشم می خورد.
ترکیبات شیمیایی :
گلهای بابونه دارای اسانس روغنی آنته‌مین (Anthemin) ، تانن ، فیتواسترول و همچنین ماده‌ای تلخ به نام اسید آنته‌میک Anthemique Acid می‌باشد.
خواص بابونه :
یکی از پر ارزش ترین داروهای گیاهی بابونه می باشد. امروزه در طب اسلامی از این گیاه استفاده ی زیادی می شود.
بابونه تسکین دهنده دردها
تحقیقات نشان می دهد دم کرده گل بابونه را می توان بعنوان مسکن استفاده کرد. این گیاه درمان کننده سردردها و میگرن می باشد و همچنین سیستم اعصاب مرکزی را تحت تاثیر قرار داده و به عنوان آرام بخش استفاده می شود. می توان قبل از خواب برای رفع بی خوابی یک فنجان از دم کرده بابونه را نوشید، یک آرام بخش فوق آلعاده می باشد.
دم کرده این گیاه تسکین دهنده ی دردهای عضلانی بوده و تب بُر می باشد. یکی دیگر از خواص بابونه تسکین دهنده درد دندان بچه ها می باشد. همچنین درد شکم را تسکین می دهد و برای درمان کمر درد مفید می باشد. برای درمان چشم درد کافی ست بابونه را در سرکه ریخته و بُخور دهید.
می توان برای بهبود دردهای دوران قاعدگی از دم کرده بابونه استفاده کرد.
دیگر خواص بابونه :
- بابونه تقویت کننده مغز، اعصاب ، معده و قوای جنسی می باشد.
- این گیاه ادرار آور است و برای درمان سنگ کلیه، ورم کیله و سخت ادراری مؤثر است.
- بُخور بابونه اثرات بسیار مطلوبی بر روی آکنه و جوش های صورت دارد. بُخور این گیاه میکروب های صورت را از بین می برد و باعث تحریک گردش خون در صورت می شود و پوست را جوان و شاداب می کند.
- برای درمان نفخ شکم، پیش از غذا، یک فنجان از دم کرده گل بابونه همراه با نبات بنوشید.
- بابونه دارای ماده ضد حساسیت بوده و بعنوان یک داروی ضد آلرژی می توان مصرف کرد.
- بابونه برای مو بسیار مفید است. استفاده از بابونه در رنگ مو بعنوان نرم کننده کاربرد دارد.استفاده مداوم از بابونه باعث روشن تر شدن مو می شود. همچنین استفاده از عصاره بابونه در شامپو، خاصیت تقویت کنندگی ریشه مو را دارد و رفع کننده حساسیت های پوست سر می باشد. اگر با دم کرده بابونه موهای بلوند را بشویید آنها را روشن تر و شفاف تر می کند.
ـ جوشاندن گل و برگ بابونه در اتاق، هوای اتاق را ضدعفونی می کند و حشرات، مگس و پشه ها را فراری می دهد.
- بابونه عامل مؤثری در تحریک گلبول های سفید خون و افزایش آنها است و باعث تقویت سیستم دفاعی بدن در برابر بیماری ها می شو د .
- فلاونوئیدهای گل بابونه، اثر مرطوب و لطیف کنندگی دارند و به همین دلیل در صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده فراوانی می شو د . تولید حوله های مرطوب بهداشتی برای مداوای تورم اطراف چشم، کرم محافظ پوست بدن به عنوان پیشگیری کننده از آسیب رسیدن به پوست های خشک و حساس و همچنین پوست هایی که به آسانی ترک می خورند، انواع عصاره های گیاهی، شامپو برای تقویت سر، تولید انواع کف وان، صابون و لوسیون های با ماده مؤثره به عنوان لطیف کننده پوست بدن مصرف زیادی دار د . عصاره بابونه به عنوان یکی از مواد تشکیل دهنده ماسک ها و همچنین مایع شستشوی قبل و بعد ماسک کاربرد دارد.
- این گیاه سبب افزایش ترشح شیر در مادران شیرده می شود.
- جویدن بابونه برای بهبود زخم های دهان مؤثر است.
- یکی دیگر از خواص دم کرده این گیاه درمان کننده کم خونی می باشد.
- تنگی نفس و یرقان را درمان می کند ضمن آنکه برای درد سینه و کبد مفید است.
- جهت درمان بی اشتهایی و میل به غذا پیدا کردن باید هر روز یک ساعت قبل از غذا، حدود دو گرم (نصف قاشق چای خوری) از پودر بابونه را میل کنید.
روش دم کردن بابونه :
برای درست کردن دم کرده بابونه، یک قاشق چای خوری گیاه بابونه خشک را در یک فنجان آب جوش ریخته و مدت ۵ دقیقه بگذارید تا دم بکشد.
تذکر :
1 ـ خوردن مقدار زیاد آن سبب استفراغ می شود.
2ـ بابونه را نباید با گردو، پسته، گنه گنه، تانن، همچنین ژلاتین، سولفات آهن، املاح مس و یا سرب دار مصرف کرد.
3- استفاده بیش از حد از بابونه موجب تعریق زیاد، ورم چشم، سردرد و سنگینی سر، پیدایش زخم در دهان، کاهش شیر مادران و ورم پروستات می شود.
